Truter v Die Administrateur, Kaapprovinsie, en 'n Ander

• Jurisdiction: South Africa
• Citation: 1978 (3) SA 489 (C)

Truter v Die Administrateur, Kaapprovinsie, en 'n Ander
1978 (3) SA 489 (C)

1978 (3) SA p489

Citation	1978 (3) SA 489 (C)
Court	Kaapse Provinsiale Afdeling
Judge	Van Zijl RP en Grosskopf R
Heard	February 13, 1978
Judgment	May 16, 1978

Flynote : Sleutelwoorde

Testament — Uitleg van — Bemaking van "bursaries to enable pupils who wish to proceed with a course of secondary education and preferably agriculture... at the school at Doorn River" — Sulke skool het nie tot stand gekom nie — Bemaking onuitvoerbaar — Cy-près leerstuk toegepas — Beurs kan gebruik word deur skoliere soos in bemaking beskryf.

Headnote : Kopnota

Kragtens sy testament wat in Julie 1925 verly is het die testateur bemakings vir liefdadigheidsdoeleindes bemaak, onder andere "a bursary... to enable pupils to proceed with a course of secondary education and preferably agriculture as may from time to time be prescribed by the Educational Department at the school at Doorn River". Na die verloop van 50 jare was daar nog nie so 'n skool op Doringrivier. Applikant, die enigste oorblywende administrateur, het aansoek gedoen om 'n verklarende bevel dat die bemaking verval het en dat die bates aan die residuêre erfgename toekom. Die curator ad litem het die aansoek bestry en het toegegee dat die bemaking onuitvoerbaar was maar het betoog dat dit 'n trust vir liefdadigheidsdoeleindes geskep het wat cy-près uitgevoer moes word.

Beslis, dat die bemaking onuitvoerbaar was.

Beslis, verder, dat die testament van die liefdadigheidsbedoeling om, deur middel van beurse, die sekondêre onderwys (veral in landbou) van kinders wat aan bepaalde vereistes voldoen, te bevorder, getuig het, en hierdie bedoeling was nie onwrikbaar gekoppel aan die skepping van sekondêre onderwysgeriewe te Doringrivier nie.

Beslis, derhalwe, dat die cy-près leerstuk toegepas moes word.

Beslis, verder, dat die administrateur gemagtig moes word om beurse aan kinders soos in die bemaking beskryf, te verleen.

Flynote : Sleutelwoorde

Will — Construction of — Bequest of "bursaries to enable pupils who wish to proceed with a course of secondary education and preferably agriculture... at the school at Doorn River" — Such a school not established — Bequest incapable of being given effect to — Cy-près doctrine applicable — Bursary can be used for scholars as described in the bequest.

Headnote : Kopnota

In terms of his will executed in July 1925 the testator had made bequests for charitable purposes, inter alia, "a bursary... to enable pupils to proceed with a course of secondary education and preferably agriculture as may from time to time be prescribed by the Educational Department at the school at Doorn River". After the

1978 (3) SA p490

passage of 50 years there was still no such school at Doorn River. Applicant, the only surviving administrator, applied for a declaratory order declaring that the bequest had lapsed and that the assets should be awarded to the residual heirs. The curator ad litem opposed the application and conceded that the bequest was incapable of being given effect to but contended that a trust for charitable purposes had been created which should be applied cy-près.

Held, that the bequest was incapable of being given effect to.

Held, further, that the will testified of the charitable purpose of promoting, by means of bursaries, secondary education (especially in agriculture) of children who complied with prescribed requirements, and this purpose was not inseparably linked to the creation of secondary education facilities at Doorn River.

Held, accordingly, that the cy-près doctrine should be applied.

Held, further, that the administrator should be authorised to award bursaries to children as described in the bequest.

Case Information

Aansoek om 'n verklarende bevel. Die feite blyk uit die uitspraak.

Mev E Steyn namens die applikant.

A P Blignault as curator ad litem. C

Cur adv vult.

Postea (Mei 16). D

Judgment

Grosskopf R:

Die dispuut tussen die partye in hierdie aansoek het te doen met die uitleg van die testament van wyle Johannes Christian Bernardus Truter ("die oorledene"). Die testament is verly op 10 Julie 1925 en die oorledene het gesterf op 9 Augustus 1926. Hy was toe 69 jaar oud, en het E 'n weduwee en tien meerderjarige kinders agtergelaat. Die oorledene was 'n vermoënde man wat plaaseiendomme en ander bates tot 'n totale waarde van £59 092.8.3 nagelaat het. Dit was 'n aansienlike boedel as in ag geneem word hoe die waarde van geld verminder het sedert 1926, en dat daar heelwat plaaseiendomme in die boedel was, waarvan die waarde deur waardasie bepaal was.

F Die oorledene was op die plaas Doringrivier distrik George gebore en het sy hele lewe daar gewoon. Op Doringrivier was daar destyds, en is daar vandag, 'n dorpie, tans bekend as Herold. Dit lê op die ou pad tussen Oudtshoorn en George ongeveer 4 kilometer aan die Oudtshoornse kant van die kruin van die Montagupas oor die Outeniquabergreeks. Dit val binne die distrik George en is ongeveer 20 kilometer van die dorp George.

G In die oorledene se testament en...