Sengikhathele yizinhlamba zikaMntwana uThokozani

Published date05 November 2021
Publication titleIsolezwe
Okokuqala, uMntwana uThokozani uzama ukungifundisa umsebenzi wami njengoNdunankulu owabekwa yiNgonyama uCyprian Nyangayezizwe Bhekuzulu kaSolomon ngonyaka ka-1954, angazi-ke ukuthi wayengakanani.

Okwesibili, kuyahlekisa ukuthi ehle adilike kimi umntwana womzawami, uMntwana uPenuel. Njengoba ekhuluma indaba zobukhosi naseNdlunkulu akaze akhulele nakowodwa umuzi wenkosi njengoba ingaka nje. Namanje ukhuluma nje, akekho ngisho emagcekeni asendlunkulu.

Le mihhumo ayiloba ngami, uhhuma kangaka nje, yingoba umntwana omzalayo amthola entombini ayethandana nayo yakwaMsweli. Yikho nje ebhala ngazo zonke lezi zinto angazaziyo. Yikho nje ekhombisa nendelelo engaka yingoba ungowesihlahla, akasiyo ingane yamacansi omntwana omzalayo.

Wenziwa yikho nje ukuthi kazalelwanga endlunkulu, nxa ekhuluma ngami kanje nginguyise kuwukungidelela njengoba uMntwana uPenuel engumzawami. Mina noMntwana uPenuel sizalwa yizelamani. ISilo uSolomon kaDinuzulu sizale uMntwana uPenuel, owelanywa ngumntwana omkhulu waKwaSokesimbone, uMntwana uMshiyeni kaDinuzulu yena-ke ebese elanywa nguMntwana uMagogo kaDinuzulu ongizalayo, umafungwase, inkosazana kaDinuzulu uqobo. Lesi phandle abhozomele ngaso izindaba zasendlunkulu ngesasemaphandleni, ekhaya konina.

UMntwana uThokozani uthi ngibehlisa isithunzi nxa ngithi bayimilanjwana, labo abazaleke kanjalo. Ngiyaqala ukufunda ukuthi igama lesiZulu lokuthi umuntu ozelwe njengaye ngumlanjwana, liyinhlamba. Nathi sinayo imilanjwana. Kuyinsini ukuthi umntwana ukhuluma kanje kodwa azi kahle ukuthi yonke impilo yakhe kuze kube manje, ubaziwa futhi ebizwa ngoMnuz uThokozani Msweli. Sonke isikhathi ngenkathi engusomlomo kuMasipala weLembe ubaziwa kanjalo.

Le ngane yomzawami ibhekisa amagama endelelo kimi uma ngisebenza umsebenzi wami, amagama athi ngiyaxhomondela. Lokhu kubhekiswe kimi ngumntwana ongazalelwanga emacansini asendlunkulu.

Ungikhomba amaphutha athi ngawenza. Angazi nelilodwa. Sengiphinde ngaphindaphinda ukuthi ekukhothameni kweSilo inkosi uDinuzulu ngo-Okthoba 1913, isidumbu seSilo sathwalwa ngenqola sisuka eMhluzi, eMiddelburg, epulazini esasidingiselwe kulo saze safika KwaNobamba.

Emva kokutshalwa kweSilo uDinuzulu, uMankulumana kaSomaphunga, induna enkulu yasoSuthu nabantwana bacabanga ukuthi uMntwana uDavid Nyawana kaDinuzulu owayemdala kunoMntwana uSolomon, nguye inkosana yeSilo uDinuzulu. Bese sebekhomba uMntwana uDavid ukuthi nguye ozothatha isikhundla sobukhosi.

Khona lapho ngaleso sikhathi wakhulekelwa kwathiwa “Bayede!” Kanti uMntwana...

To continue reading

Request your trial

VLEX uses login cookies to provide you with a better browsing experience. If you click on 'Accept' or continue browsing this site we consider that you accept our cookie policy. ACCEPT