S v Van Wyk

• Jurisdiction: South Africa
• Citation: 1974 (1) SA 36 (A)

S v Van Wyk
1974 (1) SA 36 (A)

1974 (1) SA p36

Citation	1974 (1) SA 36 (A)
Court	Appèlafdeling
Judge	Rumpff AR, Holmes AR en Jansen AR
Heard	September 14, 1973
Judgment	September 28, 1973

Flynote : Sleutelwoorde

Strafreg — Verkeersoortredings — Motorfiets sonder toestemming gery — Ord. 21 van 1966 (K), arts. 141, 142 — Bedoeling van — Oortreding van art. 141 (2) — Nie bewys dat beskuldigde onder 'n bona fide en redelike feitedwaling verkeer het nie — Nie 'n saak waarin die leer de minimis non curat lex toegepas moet word nie — Strafproses — Klagstaat — Nodige bewerings — Gebrek in klagstaat deur getuienis herstel — Wet 56 van 1955, art. 179 bis.

Headnote : Kopnota

Kragtens Ordonnansie 21 van 1966 (K), artikels 141 en 142, skyn die bedoeling van die Wetgewer te wees om die eienaar van die voertuig, wat vandag 'n algemene en noodsaaklike vervoermiddel is, redelik volledig te beskerm teen persone wat sy voertuig onregmatig bestuur of daarmee peuter.

Die appellant is skuldig bevind aan 'n oortreding van artikel 141 (2) van Ordonnansie 21 van 1966 (K) deurdat hy 'n motorfiets gebruik en/of gery en/of bestuur het sonder die toestemming van die wettige eienaar. In hoër beroep is die skuldigbevinding bekragtig en in verder beroep is dit namens die appellant betoog dat die woorde "of persoon wat wettig toesig het oor 'n voertuig" in die sub-artikel 'n wesenlike deel van die oortreding uitmaak en dat die weglating van dié woorde in die klagstaat tot gevolg het dat die appellant skuldig bevind is aan 'n misdaad wat nie bestaan nie. Dit het geblyk dat niemand anders as die eienaar self toesig oor die motorfiets gehad het nie.

Beslis, dat kragtens artikel 179 bis van Wet 56 van 1955, soos gewysig, die gebrek in die klagstaat, indien dit 'n gebrek is, deur die getuienis herstel is.

Beslis, verder, dat dit nie bewys is dat appellant onder 'n feitedwaling verkeer het of dat dit 'n saak is waarin die leer de minimis non curat lex toegepas moes word nie. Appèl afgewys.

Flynote : Sleutelwoorde

Criminal law — Traffic offences — Motor cycle ridden without consent — Ord. 21 of 1966 (C), secs. 141, 142 — Purpose of — Contravention of sec. 141 (2) — Not proved that accused laboured under a bona fide and reasonable mistake of fact — Not a case for the application of the principle de minimis non curat lex — Criminal procedure — Indictment — Necessary allegations — Defect in charge sheet rectified by evidence — Act 56 of 1955, sec. 179 bis.

Headnote : Kopnota

In terms of sections 141 and 142 of Ordinance 21 of 1966 (C), it ppears to be the intention of the legislature to protect the owner of a vehicle, which today is a common and necessary means of transport, fairly completely against persons who illegally drive their vehicle or tamper therewith.

The appellant had been convicted of a contravention of section 141 (2) of Ord. 21 of 1966 in that he had used or ridden a motor cycle without the consent of the lawful owner. In an appeal the conviction was confirmed and in a further appeal it was contended on appellant's behalf that the words "or person having lawful custody of a vehicle" in the sub-section were a material element of the offence and that the omission of them from the charge sheet had resulted in the appellant being convicted of a non-existent offence. It appeared that nobody except the owner himself had had custody of the motor cycle.

Held, that, in terms of section 179 bis of Act 56 of 1955, as amended, the defect, if it was a defect, had been cured by the evidence.

Held, further, that it had not been established that the appellant was under a mistake of fact or that it was a case for the application of the principle de minimis non curat lex. Appeal dismissed.

Case Information

Appèl teen 'n beslissing in die Kaapse Provinsiale Afdeling

(BEYERS, R.P., en BANKS, R.). Die feite blyk uit die uitspraak van RUMPFF, A.R.

1974 (1) SA p37

S. C. Jacobs, namens die appellant: Die woorde "of persoon wat wettig toesig het oor 'n voertuig" is as noodsaaklike bewerings uit die klagstaat weggelaat. Aangesien hierdie woorde 'n wesentlike deel van die oortreding geskep deur art. 141 (2) van A Ord. 21 van 1966 (K) uitmaak, het die weglating van hierdie woorde tot gevolg dat die appellant skuldig bevind is aan 'n misdaad wat regtens nie bestaan nie. Vide R. v Strauss, 1948 (1) SA 42; R. v Mbisi, 1950 (1) SA 219; R. v Rehlama, 1957 (2) P.H. H164; R. v Rose, 1958 (1) P.H. H23; R. v Khuduga, 1958 (2) P.H. H212; R. v Mohale, 1959 (2) SA 216. Vgl. R. v Naidoo, 1948 (4) SA 69. Alternatiewelik word B betoog dat daar geen getuienis deur die Staat aangebied is wat bo 'n redelike twyfel daarop dui dat appellant inderdaad Koekemoer se motorfiets bestuur het nie. Voorts word in die alternatief gesubmiteer dat die omstandighede waaronder appellant die motorfiets geneem en bestuur het van so 'n aard is dat die gevolgtrekking daaruit te maak is dat hy onder 'n C bona fide- dwaling verkeer het en gereken het dat hy inderdaad toestemming het om die motorfiets te bestuur terwyl hy dit in werklikheid nie gehad het nie. Ter aanvang moet onmiddellik daarop gewys word dat hierdie verweer van 'n bona fide- dwaling slegs ter sprake kom wanneer dit vasstaan dat mens rea ' n element van die betrokke oortreding is. Ergo beteken dit dat D die verweer van 'n bona fide- dwaling glad nie ter sprake kom as dit vasstaan dat die betrokke artikel, naamlik art. 141 (2) supra, ' n absolute verbod daarstel nie. Vide R. v H., 1944 A.A. op bl. 130. Mens rea is in die sin van dolus ' n vereiste vir strafregtelike aanspreeklikheid onder art. 141 (2) en, as sodanig reeds deur die Appèlhof erken. Vide S. v Le Grange. E 1962 (3) SA op bl. 503F - G. In gevalle waar opset 'n vereiste vir strafregtelike aanspreeklikheid is en die kwessie van dwaling ter sprake kom, moet onderskei word of hierdie dwaling ten aansien van 'n feitekwessie of ten aansien van 'n regskwessie bestaan. Die onderskeid is in gegewe gevalle egter nie maklik te maak nie. Oor die materie van dwaling bestaan daar nie eensgesindheid in ons regspraak nie. Vide, inter alia, F R. v Kumalo, 1952 (1) SA op bl. 389 - 391; R. v Smith, (1900) 17 S.C. 561; S. v Kazi, 1963 (4) SA 742; S. v Tshwape, 1964 (4) SA 327; S. v Modise, 1966 (4) SA 680; S. v Kahn, 1966 (1) SA 611; S. v Marshall, 1967 (1) SA 171. Sommige gewysdes vereis dat die dwaling sowel bona fide as redelik moet wees alvorens die appellant op vryspraak geregtig G is. Vide S. v Griffen, 1962 (4) SA 495; R. v Breingan, 1966 (3) SA 410; R. v Churchill, 1959 (2) SA op bl. 583C - E; S. v Engeldoe's Taxi Service (Pty.) Ltd. and Another, 1966 (1) SA op. bl. 332D - F; S. v Marshall, 1967 (1) SA 171; S. v Oosthuizen, 1971 (2) SA op bl. 301E - F. Ander gewysdes doen weg met die redelikheidsvereiste en vereis slegs dat die dwaling bona fide moet wees om aanspreeklikheid te H ontkom. Vide R. v Mkize, 1951 (3) SA 28; S. v Modise, 1966 (4) SA 680; 26 T.H.R.H.R., (1963) bl. 141 et seq.; 30 T.H.R.H.R., (1967) bl. 173 et seq.; 88 S.A.L.J., Februarie 1971, bl. 70 et seq. Die omstandighede waaronder appellant gehandel het is van so 'n aard dat sy regsdwaling die bestaan van opset uitsluit. Onder invloed van die adagium ignorantia iuris neminem excusat word 'n dader in ons reg nie deur 'n regsdwaling gered nie tensy hy kan aantoon dat sy regsdwaling redelik en

1974 (1) SA p38

bona fide is. Met ander woorde in die bestaan van 'n regsdwaling word steeds redelikheid en bona fides vereis. Vide S. v Marshall, 1967 (1) SA op bl. 178D - E; S. v Rabson, 1972 (4) SA op bl 577D - F; Burchell en Hunt, South African A Criminal Law and Procedure, band I, bl. 138 - 140; 30 T.H.R.H.R., (1967) bl. 173 - 175; vgl. De We en Swanepoel, Suid-Afrikaanse Strafreg, 1960, bl. 135 - 138. Laastens, in die alternatief word dit gesubmiteer dat die hele betrokke aangeleentheid van so 'n aard is dat dit 'n geval van de minimis non curat lex is. Sien R. v Gossain and Domain, 1928 B T.P.D. op bl. 517; Ex parte Van der Berg, 1932 (1) P.H. C39; R. v Hay, 1932 (1) P.H. H39; Rand Refinery, Ltd. v Town Council of Germiston, 1929 (1) P.H. D1; Vanston v Frost, 1930 (2) P.H. J22; Ex parte Wentzel, 1936 (2) P.H. C70; R. v Botha, 1939 (2) P.H. H174; Ex parte Henning, 1941 (2) P.H. C36; Ex C parte De Wet, 1946 (2) P.H. C28; R. v Dane, 1957 (2) SA 472; R. v Bowden...