Rolspelers

• Author: L.M. Jacobs
• DOI: 10.10520/EJC133216
• Pages: 158-177
• Date: 01 January 2012
• Published date: 01 January 2012

158

7 ROLSPELERS

7.1 Doelstelling en werkswyse

7.1.1 Doelstellings

Die doel van hierdie hoofstuk is tweeledig. Eerstens om vas te

stel in welke mate die regte, bevoegdhede en verpligtinge van

rolspelers en belanghebbendes van die maatskappy gewysig

word deur die bepalings van die 2008 Maatskappywet.1 Tweedens

om vas te stel hoe hierdie partye se belange geraak word deur

sekere bepalings vervat in die Wet.2

7.1.2 Werkswyse

Die werkswyse van hierdie hoofstuk behels ’n ondersoek na die

wysigings in die bepalings rakende die betrokkenheid sowel as

die regte en verpligtinge van die onderskeie rolspelers betrokke

by die maatskappy. Die hof, direksie, lede, werknemers en

skuldeisers as rolspelers sal ondersoek word deur hul posisies

ingevolge die geregtelike bestuursproses met die nuwe onder-

nemings

reddingsverrigtinge te vergelyk. Daar sal ook ondersoek

na die internasionale riglyne gedoen word deur te verwys na die

bepalings vervat in die UNCITRAL-gids aangaande die relevante

rolspelers. Aangesien daar alreeds na sekere van die aspekte in

vorige hoofstukke verwys is, sal die bespreking slegs op die kern

aspekte fokus.3 Alhoewel die reddingspraktisyn ’n belangrike

rolspeler uitmaak, sal dit nie in hierdie hoofstuk weer aandag

geniet nie omdat die posisie van die reddingspraktisyn reeds

breedvoerig in Hoofstuk 6 bespreek is.

7.2 Inleiding

Wanneer ’n maatskappy in finansiële nood verkeer en onder

reddings

verrigtinge geplaas word, is daar verskeie partye

betrokke wie daardeur geraak word. Die vernaamste rolspelers

in die verband is die hof, die reddingspraktisyn,4 die direksie, die

werknemers en die skuldeisers.5

1 Maatskappywet 71 van 2008.

2 71 van 2008.

3 Weens die beperkte omvang van die studie sal daar slegs op sekere

belangrike aspekte in die verband gefokus word.

4 Aangesien die reddingspraktisyn volledig in Hoofstuk 6 bespreek

word, sal daar geen bespreking aangaande hierdie rolspeler in hierdie

hoofstuk vervat word nie.

5 Loubser 2007:445. “In the case of a business, the number of interested

parties is often substantially larger: not only must the effect of the

insolvency on the business’s creditors be considered, but also the

detrimental effect it will probably have on employees, investors,

159

7.3 Die hof

7.3.1 Maatskappywet 61 van 1973

In die geregtelike bestuursprosedure van die 1973 Wet,6 het die

hof ’n baie belangrike rol vervul. Die hof was verantwoordelik

vir die aanhoor van die aansoek vir ’n voorlopige geregtelike

bestuursbevel en kon die aansoek toestaan, met vermelding van

’n keerdag, of die aansoek van die hand wys, of ’n ander bevel

gee wat hy regverdig ag.7 Die hof was dus ook verantwoordelik

vir die toestaan van die finale geregtelike bestuursbevel.8

Verskeie outeurs stel dit tereg dat die hof se betrokkenheid in die

geregtelike bestuursproses ’n groot bydrae gelewer het tot die

mislukking van die proses as ’n reddingsmodel.9 Die hoë kostes

en vertragings verbonde aan die hofproses het mee gebring dat

geregtelike bestuur as reddingsmeganisme selde as ’n gunstige

oplossing beskou is:

“Creditors and the Court will not be persuaded to embrace

a scheme where it will only result in the available assets

being spent on the administration of the business-rescue

scheme.”10

Die feit dat daar twee aansoeke gebring moes word, het bygedra

tot die hoë koste van die proses.11

By die verlening van ’n voorlopige geregtelike bestuursbevel

het die verlening van ’n algemene moratorium ten aansien van

regsgedinge teen die maatskappy ook by die diskresie van die

hof berus.12

suppliers and especially where the business is substantial, the negative

socio-economic effects on the wider community in which it operates.”

6 Maatskappywet 61 van 1973.

7 Cilliers ea 2001:482.

8 61 van 1973: art 432.

9 Burdette 2004:249; Kloppers 2001:425; Loubser 2004:151.

10 Kloppers 2001:370. Rajak en Henning 1999:268; Burdette 2004:249.

“The costs incurred in running the process are so high that it does not

make the process attractive for the creditors, as all available funds are

spent on the process itself.”

11 Kloppers 2001:370. Rajak en Henning 1999:268. “Expenses are high

where highly trained professional personnel are necessarily involved,

and this is a supreme irony when we recall that the procedure is invoked

only where there is too little rather than too much or enough money.”

12 Loubser 2004:153.