The protection of stakeholders : the South African social and ethics committee and the United Kingdom’s enlightened shareholder value approach : part 1

• Date: 01 July 2017
• Author: Piet Delport,Irene-Marié Esser
• DOI: 10.10520/EJC-8db101d66
• Published date: 01 July 2017
• Record Number: dejure_v50_n1_a7
• Pages: 97-110

97

The protection of stakeholders: The South

African social and ethics committee and

the United Kingdom’s enlightened

shareholder value approach: Part 1

Irene-Marié Esser

LLM LLD

Senior Lecturer in Commercial law, University of Glasgow; Professor

Extraordinarius, University of South Africa; Visiting Professor, The Open University,

United Kingdom

Piet Delport

LLD H DipTax Law

Professor of Mercantile Law, University of Pretoria

OPSOMMING

Die beskerming van belanghebbendes: die Suid-Afrikaanse maatskaplike- en

etiekkomitee en die Verenigde Koninkryk se verligte aandeelhouersbelang

benadering: Deel 1

Maatskappyereg is nog altyd baseer op die beginsel dat die direksie die

maatskappy moet bestuur in die beste belang van die maatskappy.

“Maatskappy” in hierdie sin beteken die maatskappy as afsonderlike

regsentiteit, met verwysing na die vermoënsmaksimalisering van die

belange van die aandeelhouers. Die belange van die ander belangehouers,

soos die werknemers, staat en verbruikers kon in ag geneem word, maar

die fokus is die aandeelhouers se belange. Hierdie teorie van die

uitgebreide aandeelhouersbelang (“enlightened shareholder approach”) is

ook aanvaar as die basis van die Suid-Afrikaanse Maatskappywet 71 van

2008, in stede van die meervoudige belange benadering (“pluralist

approach”). Daar is egter ’n duidelike verandering ten opsigte van die

voortgesette absolute toepassing van eersgenoemde benadering te

bespeur, nie net in die Suid-Afrikaanse konteks nie, maar ook wêreldwyd.

Hierdie beweging is miskien begin deur instrumente soos Kodes, maar in

die Suid-Afrikaanse Maatskappywet is daar ook nou spesifieke bepalings

wat aan sekere belangegroepe direkte remedies verleen. Daar is twee

modelle wat die direksie in staat stel om hierdie ander belange in ag te

neem, en in Suid-Afrika geskied dit deur die Sosiale en Etiese Komitee,

terwyl dit in die Verenigde Koningkryk gedoen word deur middel van ’n

spesifieke statutêre bepaling, alhoewel laasgenoemde nie direk

afdwingbaar is deur die belangegroepe nie. In hierdie artikel word die twee

modelle in oënskou geneem en die effektiwiteit daarvan word ge-evalueer,

veral in die lig van die praktiese probleme en die wenslikheid van sulke

inisiatiewe, sonder dat die basiese gemeneregreël ten opsigte van die

aandeelhouerfokus uitdruklik gewysig word.

How to cite: Esser & Delport ‘The protection of stakeholders: The South African social and ethics committee and the

United Kingdom’s enlightened shareholder value approach: Part 1’ 2017 De Jure 97-110

http://dx.doi.org/10.17159/2225-7160/2017/v50n1a6