S v Mathogo

• Jurisdiction: South Africa
• Judge: Klopper RP en Viljoen Wn R
• Judgment Date: 27 October 1977
• Hearing Date: 27 October 1977
• Court: Orange Free State Provincial Division

Viljoen, Wn. R.:

Beskuldigde is in die landdroshof te Wepener skuldig bevind op 'n aanklag van oortreding van art. 36 van Algemene Regswysigingswet, 62 van 1955, deurdat hy in besit bevind is van 'n nuwe maatband ten opsigte waarvan daar 'n redelike verdenking bestaan het dat dit gesteelde goed is en nie in staat was om voldoende rekenskap van F sodanige besit te gee nie. By voorlegging van sy vorige veroordelings is hy, ingevolge die bepalings van art. 116 (1) (b) van die Strafproseswet, 51 van 1977, deur die verhoorlanddros na die streekhof te Bloemfontein vir die oplegging van vonnis verwys. Die streeklanddros wat met die saak gehandel het, het dit op sy beurt na hierdie Hof vir hersiening verwys

Viljoen WN R

ingevolge die bepalings van die voorbehoud tot art. 116 (3) van voormelde nuwe Strafkode, met die kommentaar dat, alhoewel dit vir hom voorkom asof die verhoorhof se bevinding korrek was, daar by hom twyfel bestaan of die A beskuldigde nie benadeel is deur kruisondervraging van hom deur die verhoorlanddros, na aanleiding van sy verduideliking van sy pleit van onskuldig ingevolge art. 115 (1) van die Strafkode.

Dat die term "kruisondervraging" wat deur die streeklanddros gebruik word 'n billike beskrywing is van die vrae wat die verhoorhof aan die B beskuldigde gestel het, ly geen twyfel nie. Nadat die beskuldigde, bv., in sy verklaring ingevolge art. 115 (1) verduidelik het dat hy die maatband van sy mede-beskuldigde ontvang het, vra die landdros hom of hy sy mede-beskuldigde ken, waarop hy ontkennend antwoord en op 'n verdere vraag sê dat hy sy mede-beskuldigde al voorheen gesien het maar vir die eerste C keer met hom gepraat het op die dag toe hy deur hom gevra is om die maatband vir hom te verkoop. Na aanleiding hiervan vra die landdros die beskuldigde:

"V.

Hoekom het beskuldigde no. 2 nie self die 'tape' gevat nie.

A.

Hy het gesê dit sal dan al toe wees.

V.

Is dit nie snaaks dat beskuldigde no. 2 vir 'n man 'n 'tape' gaan gee wat hy nog nooit mee gepraat het nie.

A.

Ek praat altyd met beskuldigde no. 2 by D biersaal. Ek is egter nie gewoond aan hom nie."

Die doel van die hof se vrae ingevolge art. 115 (2) (a) is, soos die artikel dit duidelik stel, om vas te stel watter bewerings in die aanklag in geskil is. Soos die agbare streeklanddros tereg opmerk, in sy redes vir verwysing van die saak vir hersiening, is hierdie 'n bevoegdheid wat met E groot omsigtigheid beoefen moet word...