Nelson Mandela Bay Metropolitan Municipality v Nobumba 2010 1 SA 579 (ECG) : onlangse regspraak

• DOI: 10.10520/EJC135352
• Pages: 149-161
• Author: J.M. Otto
• Date: 01 January 2011
• Published date: 01 January 2011

Nelson Mandela Bay Metropolitan Municipality v

Nobumba

2010 1 SA 579 (ECG)

Rekeninge vir munisipale dienste en die National Credit Act

1 Inleiding

Munisipaliteite (wat hulleself deesdae dikwels stadsrade noem) speel ’n

belangrike rol in die lewens van die burgery. Jy kan nie ’n dak oor jou

kop bou sonder dat die stadsraad die huisplanne goed gekeur het nie.

Wanneer jy die dag die huis verkoop en oordrag wil gee, moet jy by die

munisipale kantore ’n draai gaan maak om ’n klaringsertifikaat te bekom

wat sertifiseer dat jou rekeninge op datum is. Wanneer ’n mens ’n

geliefde ter ruste moet lê, is jou hoop gevestig op die plaaslike regering

om ’n stukkie grond te verskaf. Hondeliefhebbers is afhanklik van die

stadsvaders se besluite om oop areas vir parke beskikbaar te stel en in

’n wandelbare toestand te onderhou. Toegewyde onderdane sal

mettertyd nie werk toe kan ry - selfs met ’n perd - indien sekere plaaslike

owerhede in verskeie dele van die land nie spoedig begin om die slaggate

in die paaie te herstel nie. Dit is net ’n handjievol stedelinge wat uit ’n

boorgat lewe, sonder elektrisiteit klaarkom en self hulle afval iewers by

’n stortingsterrein besorg. Die res maak staat op die munisipaliteit om

hierdie dienste te verskaf.

Die verhouding tussen stadsrade en die publiek word onder andere

deur wetgewing en die reëls van die administratiefreg gereël. Dikwels

gaan die stadsrade egter ook kontrakte met buitepartye aan vir die

verskaffing van goedere en dienste of vir die daarstelling van

infrastruktuur. Insgelyks sluit die rade kontrakte op groot skaal met sy

eie belastingbetalers om aan hulle sekere dienste te verskaf waarvoor

hulle periodiek gedebiteer word. Gegewe die omvang van plaaslike

owerhede se aktiwiteite spreek dit vanself dat verskeie terreine van die

privaatreg en die publiekreg ter sprake kan kom in die verhouding tussen

hierdie owerhede en hulle onderdane of ander partye. Dit maak van

stadsrade vanselfsprekende litigante. In onlangse tye, so wil dit vir my

voorkom, haal die munisipaliteite al hoe meer die hofverslae. In

Februariemaand se uitgawe van die 2010

Suid-Afrikaanse Hofverslae

is

daar 23 sake gerapporteer. In nie minder nie as ses van hierdie sake is

’n stadsraad/metropolitaanse munisipaliteit/plaaslike munisipaliteit/stad

(om die verskillende name te gebruik soos wat hulle in die sake

voorkom) een van die litigante. Een van hierdie ses sake is die

onderwerp van hierdie bespreking. Uit die bespreking sal dit blyk dat

stadsrade deesdae katvoet moet loop met wetgewing wat wesenlik

privaatregtelik van aard is maar wat ’n impak kan hê op die tipe dienste

wat stadsrade verskaf en op die kontrakte wat hulle in dié verband

aangaan. In die saak is sekere aspekte van die

National Credit Act

(34

van 2005) (die Nasionale Kredietwet) onder die loep geplaas. Die

Nasionale Kredietwet het nie ’n amptelike Afrikaanse teks of naam nie.