Fundstrust (Edms) Bpk (In Likwidasie) v Marais en Andere

• Jurisdiction: South Africa
• Judge: Brand R
• Judgment Date: 20 May 1996
• Citation: 1997 (3) SA 470 (C)
• Docket Number: 1154/94
• Hearing Date: 16 May 1996
• Counsel: M J Fitzgerald namens die eiser F J Murray namens die eerste verweerder
• Court: Cape Provincial Division

Brand R:

Voor die likwidasie van Fundstrust (Edms) Bpk ('Fundstrust'), was eerste B verweerder voorsitter van die direksie van die maatskappy. Dit word beweer dat Fundstrust se skulde ten tyde van likwidasie sy bates met R44 miljoen oorskry het. In die onderhawige aksie word, onder meer, gevra vir 'n bevel wat verklaar dat verweerders vir die tekort van R44 miljoen aanspreeklik is. Die gedingsoorsaak is art C 424 van die Maatskappywet 61 van 1973 ('die Wet'). Die aksie word slegs deur eerste verweerder bestry.

Op die eerste dag van die verhoor het mnr Murray, namens eerste verweerder, 'n beswaar in limine geopper, naamlik dat eiser, soos gesiteer, geen locus standi het nie. Die aangeleentheid behoef dringende beregting, aangesien die voortsetting van die verhoor daarvan afhang. D

Soos wat mnr Murray die huidige geskilpunt geformuleer het, raak dit eiser se locus standi. Tydens sy argument, het dit egter geblyk nie die werklike geskilpunt te wees nie. Die werklike geskilpunt het geblyk te wentel om die sitering oftewel die beskrywing van eiser in die besonderhede van vordering. E

In die besonderhede van vordering word eiser soos volg beskryf:

'1.1

Plaintiff is Fundstrust (Pty) Ltd (in liquidation) represented herein by its duly appointed liquidators Ralph Millman, Lawrence J van Stein and Stephen Gore. . . .

1.2

In terms of the provisions of s 396(3)(a) read with s 386(4) of the Companies Act 61 of 1973, the aforesaid liquidators are authorised to F bring these proceedings in the name and on behalf of the plaintiff.'

Mnr Murray se betoog was dat die eiser, soos beskryf, geen locus standi het om ingevolge art 424 te eis nie. Die bepalings van art 424(1) van die Wet, wat in hierdie verband ter sake is, lui soos volg: G

'Wanneer dit blyk, hetsy in likwidasie, geregtelike bestuur of andersins, dat enige besigheid van die maatskappy roekeloos of met die opset om skuldeisers van die maatskappy . . . te bedrieg, of met 'n bedrieglike oogmerk gedryf is of gedryf word, kan die Hof, op aansoek van die Meester, die likwidateur, die geregtelike bestuurder, 'n skuldeiser of lid of kontributant van die maatskappy, verklaar dat 'n persoon wat wetens 'n party was by die dryf H van die besigheid op die voormelde wyse, persoonlik verantwoordelik is, sonder beperking van aanspreeklikheid, vir al of enige van die skulde of ander verpligtinge van die maatskappy soos die Hof gelas.'

Op grond van die sinsnede in art 424 wat in die aanhaling beklemtoon is, was mnr I Murray se betoog dat die maatskappy self nie een van die bemagtigdes is nie en dat, vir die doeleindes van die onderhawige, slegs die likwidateurs 'n eis onder die artikel kon instel. Ter ondersteuning van sy betoog dat die maatskappy as sodanig geen eis ingevolge art 424 het nie, het mnr Murray hom beroep op 'n...