Strafverydeling en Diepliggende Konflikdilemmas: Opmerkinge oor die Menslikheidsbegrensing van die Strafreg

• Jurisdiction: South Africa
• Published date: 27 May 2019
• Pages: 211-224
• Author: JMT Labuschagne
• Citation: (2004) 15 Stell LR 211
• Date: 27 May 2019

STRAFVERYDELING EN DIEPLIGGENDE

KONFLIKDILEMMAS: OPMERKINGE OOR DIE

MENSLIKHEIDSBEGRENSING VAN DIE

STRAFREG*

JMT Labuschagne

MA DPhil LLD

Professor, Regsfakulteit, Universiteit van Pretoria

1 Inleiding

By voorbereiding van ’n vorige publikasie

1

wat afgestem was op ’n

evaluasie van die rasionele en geregtigheidsmatige verantwoordbaarheid

van die hedendaagse misdaadelementologie

2

en veral by beantwoording

van die vraag of aan strafsinvolheid die status van ’n misdaadelement of

-vereiste toegeken behoort te word, is my aandag gevestig op artikel

258(6) van die Duitse Strafwetboek (Strafgesetzbuch;StGB).

3

Die

´artikel,

wat hieronder geanaliseer word,

4

skep ’n strafregtelike verweer wat

grootliks, indien nie volledig nie, tot wat menslikheidsoorwegings genoem

sou kon word, terugherleibaar is.

5

Teen die agtergrond van die posisie in

die Duitse reg in die

´verband en spesifiek met verwysing na die misdaad

strafverydeling, wat in die Suid-Afrikaanse reg as ’n onderdeel van die

misdaad regsverydeling beskou sou kon word, word die vraag aan die

orde gestel of menslikheidsoorwegings ’n rol by misdaadomskrywing, dit

wil seˆby bepaling van die misdaadinhoud of -voorwaardes, te speel het.

2Die Duitse reg

Artikel 258(1) StGB skep die misdaad strafverydeling (die Strafver-

eitelung) en bepaal dat diegene wat opsetlik of bewustelik verydel dat ’n

ander persoon strafwetmatig vir ’n wederregtelike daad bestraf word of

aan ’n (straf-)maatree

¨l onderwerp word, strafbaar is met gevangenisstraf

van tot vyf jaar of met ’n geldstraf. Blykens artikel 258(2) StGB is ook

* Dank word hiermee uitgespreek teenoor die Alexander von Humboldt-Stiftung en die Universiteit van

Pretoria wat ’n deel van hierdie navorsing in 2003 aan die Ludwig Maximilians-Universita

¨tin

Mu

¨nchen, Duitsland, finansieel moontlik gemaak het. Die menings hierin uitgespreek, word egter nie

noodwendig deur genoemde instansies gedeel nie.

1

Labuschagne ‘‘De minimis non curat lex as Strafregtelike Verweer in ’n Regstaat: Opmerkinge oor

Strafsinvolheid en die Groeiende Rasionele Dimensie van Geregtigheid’’ 2003 THRHR 455.

2

Sien ook Labuschagne ‘‘Misdaadelementologie’’ 1977 De Jure 310; ‘‘Misdaadelementologie en

Indoktrinasie: ’n Teelaarde vir Stagnasie?’’ 1993 SAS 76.

3

Roxin Strafrecht ATI (1997) 908.

4

Par 2 infra.

5

Sien ook Beulke Zwickmu

¨hle des Verteidigers. Strafverteidigung und Strafvereitelung im demokratischen

Rechtsstaat in Schu

¨nemann et al (reds) Festschrift fu

¨r Claus Roxin zum 70 Geburtstag am 15 Mai 2001

(2001) 1173 1194.

211

(2004) 15 Stell LR 211

© Juta and Company (Pty) Ltd