S v Khoza en Andere
Judge | J J Strydom R |
Judgment Date | 09 November 1988 |
Citation | 1989 (3) SA 60 (T) |
Hearing Date | 01 November 1988 |
Court | Transvaal Provincial Division |
J J Strydom R:
Vier beskuldigdes staan tereg op 'n aanklag van moord in saaknr CC 375/88. Die akte van beskuldiging beweer dat hulle op 10 Junie 1985 naby Lulekane opsetlik en wederregtelik vir Ollisa Khumalo B gedood het. Kragtens art 106(3) van die Strafproseswet 51 van 1977 is skriftelik kennis gegee dat beskuldigdes van voorneme is om by hul verweer 'n ander pleit as 'n pleit van skuldig of onskuldig te pleit, naamlik dat hulle reeds skuldig bevind is aan die misdryf van openbare geweld in saaknr RR 3/87 in die streekhof van Gazankulu gehou te Lulekane op 6 Februarie 1987 (welke skuldigbevinding op appèl deur C Van Zyl R en Joffe Wn R op 14 Maart 1988 gehandhaaf is) en dat die getuienis wat vir die huidige akte van beskuldiging noodsaaklik is voldoende sou gewees het om 'n skuldigbevinding op die vorige klagstaat in die streekhofverrigtinge te bewerkstellig. Mnr Jordaan verskyn namens die beskuldigdes en mnr Van Wyk namens die Staat opponeer dié pleit.
D Die agtergrond van die pleit is soos volg: op 10 Junie 1985 het 'n groep mense waaronder beskuldigdes in Lulekane woongebied oproer veroorsaak; huise en karre is verbrand, die oorledene is aangeval, aangerand en sy is gedood deur haar en haar besittings te verbrand. Voortvloeiende uit dié gebeure het beskuldigdes in die streekhof te Gazankulu tereggestaan op 'n aanklag van openbare geweld. In die E verhoor is getuienis gelewer wat beskuldigdes identifiseer en met die openbare geweld verbind. Ons haal aan uit 'n opsomming wat mnr Jordaan by sy betoogshoofde aangeheg het, die korrektheid waarvan mnr Van Wyk aanvaar. In die verhoor is daar ten opsigte van beskuldigde 1 die volgende tersaaklike getuienis gelewer:
Deur Miriam Khumalo:
F Dat beskuldigde 1 die oorledene twee maal met 'n mes gesteek het, wat verskyn op bls 11, 12 en 13 van die oorkonde.
Deur Nora Mathebula:
Dat beskuldigde 1 die oorledene gejaag en met 'n mes gesteek het. Dit verskyn op bls 24, 26 en 27 van die oorkonde.
G Deur Brown Mathebula:
Dat beskuldigde 1 die oorledene met 'n mes gesteek het.
Dit verskyn op bl 33 van die oorkonde.
Deur Nomsa Xala:
Dat beskuldigde 1 die oorledene met 'n mes gesteek het.
Dit verskyn op bl 40 van die oorkonde.
H Deur Shadrack Khumalo:
Dat beskuldigde 1 die oorledene met 'n mes gesteek het.
Dit verskyn op bls 49 en 50 van die oorkonde.
Ten opsigte van beskuldigde 2 is getuig:
Deur Miriam Khumalo:
I Dat beskuldigde 2 op die toneel was. Sy het nie gesien wat hy gedoen het nie. Dit verskyn op bls 13, 18 en 19. Hy het wel die oorledene gejaag. Dit verskyn op bl 14.
Deur Nomsa Xala:
Dat beskuldigde 2 probeer het om Susan met 'n pik te slaan.
Dit verskyn op bl 40.
J Deur Shadrack Khumalo:
J J Strydom R
A Dat beskuldigde 2 vir Susan probeer slaan het (op bl 49) en dat hy vensters met 'n pik stukkend geslaan het. Dit verskyn op bl 51.
Ten opsigte van beskuldigde 3 is getuig soos volg:
Deur Miriam Khumalo:
Dat beskuldigde 3 oorledene met 'n pik geslaan het.
B Dit kom voor op bls 11, 12, 13 en 14. Hy wou die getuie (Miriam) ook geslaan het maar is gekeer deur Brown Mathebula. Dit verskyn op bls 14 en 20.
Deur Nomsa Xala:
Dat beskuldigde 3 oorledene met 'n pik geslaan het. Dit kom voor op bls 41 en 45.
C Deur Shadrack Khumalo:
Dat beskuldigde 3 die oorledene met 'n pik wou slaan maar verhinder is deur Brown Mathebula (op bl 49). Beskuldigde 3 het gesing en probeer om 'n geslote deur oop te maak, hy het probeer om die slot met 'n pik oop te breek en hy het die diefwering met 'n pik geslaan.
D Dit verskyn op bls 51 en 52.
Ten opsigte van beskuldigde 4 is getuig:
Deur Miriam Khumalo:
Dat beskuldigde 4 'n bottel petrol in sy besit gehad het.
Dit kom voor op bls 11, 13, 14 en 20. Hy het die oorledene gejaag (op E bl 14).
Deur Nomsa Xala:
Dat beskuldigde 4 'n bottel met petrol in sy besit gehad het. Dit verskyn op bls 42 en 44.
Deur Shadrack Khumalo:
Dat beskuldigde 4 petrol op 'n voertuig gegooi het (op bl 51).
F Dit kan opgemerk word dat hierdie laaste stukkie getuienis nie deur die hof aanvaar is nie.
Volgens die opsomming van die feite ingevolge art 144(3) is die oorledene dood as gevolg van 'n skedelfraktuur en verbranding.
G Op 6 Mei 1987 is beskuldigdes in voorgaande verhoor aan openbare geweld skuldig bevind en gevonnis. Op 14 Maart 1988 is appèl teen die skuldigbevinding afgewys maar teen vonnis gedeeltelik gehandhaaf. Mnr Jordaan betoog dat oorledene nie na die tyd gesterf het nie maar tydens die oproer op 10 Junie 1985 en op...
To continue reading
Request your trial-
Sexual Harassment and Vicarious Liability: A Warning to Political Parties
...as referred to i n Ontario Ltd v Saga z 2001 SCC 59 para 38. 85 See also Neet hling et al Deli ktereg 402. In Metwa v Min ister of Health 1989 3 SA 60 0 (D) 605 Nienaber J stated: “The degre e of superv ision and cont rol which is exe rcised by the person in a uthority over him is no longer......
-
S v Morris
...TPD 219; S v Jantjies 1982 (4) SA 790 (K); Paweni B and Another v Acting Attorney-General 1985 (3) SA 720 (ZS); S v Khoza en Andere 1989 (3) SA 60 (T); S v Petkar 1988 (3) SA 571 (A) op 574C; S v Potgieter 1990 (1) SASV 401 (T) op 403D-E; S v Lombard 1967 (4) SA 538 (A) op 549D-E; S v Colli......
-
Recent case: Criminal procedure
...exercise of this authority does not subvert the interests of justice or infringe on an accused’s right to a fair tr ial (S v Khoza 1989 (3) SA 60 (T); S v Swanepoel 1980 (2) SA 81 (NC); S v Magoda 1984 (4) SA 462 (C); National Director of Public Prosecutions v Zuma 2009 (2) SA 277 (SCA); Bo......
-
Van Vuuren v Esterhuizen NO en 'n Ander
...R v Mphapang 1942 (1) PH H13 (O) I R v Powell 1925 GWLD 6 R v Sotsaka 1938 EDL 196 S v Geritis 1966 (1) SA 753 (W) S v Khoza en Andere 1989 (3) SA 60 (T) S v Khoza en Andere 1991 (1) SA 793 (A) S v Lebea 1975 (4) SA 337 (W) S v Lubbe en Andere 1989 (3) SA 245 (T) op 252B-H J 1996 (2) SACR p......
-
S v Morris
...TPD 219; S v Jantjies 1982 (4) SA 790 (K); Paweni B and Another v Acting Attorney-General 1985 (3) SA 720 (ZS); S v Khoza en Andere 1989 (3) SA 60 (T); S v Petkar 1988 (3) SA 571 (A) op 574C; S v Potgieter 1990 (1) SASV 401 (T) op 403D-E; S v Lombard 1967 (4) SA 538 (A) op 549D-E; S v Colli......
-
Van Vuuren v Esterhuizen NO en 'n Ander
...R v Mphapang 1942 (1) PH H13 (O) I R v Powell 1925 GWLD 6 R v Sotsaka 1938 EDL 196 S v Geritis 1966 (1) SA 753 (W) S v Khoza en Andere 1989 (3) SA 60 (T) S v Khoza en Andere 1991 (1) SA 793 (A) S v Lebea 1975 (4) SA 337 (W) S v Lubbe en Andere 1989 (3) SA 245 (T) op 252B-H J 1996 (2) SACR p......
-
S v Khoza en Andere
...B hy in die uitoefening van sy diskresie so 'n bevel kon maak. Die Verhoorregter se uitspraak is gerapporteer - kyk S v Khoza en Andere 1989 (3) SA 60 (T). (In die uitspraak word daar by geleentheid verkeerdelik verwys na 'n pleit van autrefois acquit - die pleit was inderdaad een van autre......
-
S v Khoza en Andere
...B hy in die uitoefening van sy diskresie so 'n bevel kon maak. Die Verhoorregter se uitspraak is gerapporteer - kyk S v Khoza en Andere 1989 (3) SA 60 (T). (In die uitspraak word daar by geleentheid verkeerdelik verwys na 'n pleit van autrefois acquit - die pleit was inderdaad een van autre......
-
Sexual Harassment and Vicarious Liability: A Warning to Political Parties
...as referred to i n Ontario Ltd v Saga z 2001 SCC 59 para 38. 85 See also Neet hling et al Deli ktereg 402. In Metwa v Min ister of Health 1989 3 SA 60 0 (D) 605 Nienaber J stated: “The degre e of superv ision and cont rol which is exe rcised by the person in a uthority over him is no longer......
-
Recent case: Criminal procedure
...exercise of this authority does not subvert the interests of justice or infringe on an accused’s right to a fair tr ial (S v Khoza 1989 (3) SA 60 (T); S v Swanepoel 1980 (2) SA 81 (NC); S v Magoda 1984 (4) SA 462 (C); National Director of Public Prosecutions v Zuma 2009 (2) SA 277 (SCA); Bo......