Die Aard en Indeling van Kontrakbreuk

• Jurisdiction: South Africa
• Pages: 309-322
• Citation: (2016) 27 Stell LR 309
• Author: MFB Reinecke
• Published date: 27 May 2019
• Date: 27 May 2019

DIE AARD EN INDELING VAN KONTRAKBREUK

MFB Reinecke

BA LLB

Emeritus Professor, Universiteit van Johannesburg

1 Inleiding

Dit is aangenaam om na aanleiding van Gerhard Lubbe se aftrede

as hoogleraar, verbonde aan die Regsfakulteit van die Universiteit van

Stellenbosch, waarderi ng uit te spreek vir sy besondere bydrae tot die

kontraktereg. Hy het uitnemend voortgebou op die tradisie van sy beroemde

voorganger, professor JC de Wet. Uit sy bydrae tot die boek Farlam &

Hathaway Contract,1 en sy verskeie artikels soos The Assessment of Loss

upon Cancellation for Breach of Contract2 blyk dit dat hy sterk sta an op

beginsels en dat hy ru imskoots van historiese en regsvergelykende metodes

gebruik maa k. Sy gevolgtrekkings get uig van insig en oorspron klikheid, en

is stewig geskoei op die grondbegin sels van ons reg en die waardes wat in die

Grondwet van die Republiek va n Suid-Afrika, 1996 (“Grondwet”) verska ns

is. Werk van dié gehalte verleen status aan d ie regswetenskap!

2 Die aard en vereistes van kontrakb reuk

Volgens die navorsing van Naude, word daar in Europese regskr inge

wegbeweeg van ’n gesplete (ssured) beg rip van kontrakbreuk en word

meer klem geplaas op kontrakbreuk as ’n eenheidsbegr ip (unitary concept),

byvoorbeeld deur kortweg te praat van “non-performance.”3 Dit laat

enersyds die vraag ontstaan of daar vir doeleindes van die Suid-Afr ikaanse

reg ’n werkbare algemene omskryw ing van kontrakbreu k is of geformuleer

kan word, en andersyds of volstaan kan word met ’n eenheidsbegrip van

kontrakbreuk sonder om kontr akbreuk in versk illende kategorieë in te deel.

Dit verg nadenke oor die aard en vereistes van kontrakbreu k. Daar dien op

gelet te word d at denisies en indeling van regsreëls tot ’n groot mate die

taak van die regswetensk ap is. Die indeling van kontrakbreuk in verskillend e

verskyningsvor me is denkpatrone om die regsreëls te verstaan en toe te pas,

en is nie op sigself bindende regsreëls nie, tensy d aar regsgevolge aan ’n

bepaalde indeling geheg word. Vandaar dat men ings oor die sistematiek van

kontrakbreuk kan uiteenloop, en verskillende modelle voorgehou word. Die

beste sisteem is uitera ard ’n sisteem wat al die reëls van die positiewe reg

akkommodeer.

1 GF Lubbe & CM Murray Farl am and Hatha way Contrac t: Cases, Mater ials and Comme ntary 3 uitg

(1988).

2 G Lubbe “The Assessme nt of Loss upon Cancella tion for Breach of Contra ct” (1984) 101 SALJ 616.

3 T Naude “The Typology of Breach of Con tract: JC De Wet’s Contribution i n Comparative Perspec tive”

in J Du Ple ssis & G Lubbe (red s) ’n Man van Beginsel - Die Le we en Nalatenskap va n JC de Wet (2013)

275 e v.

309

(2016) 27 Stell LR 309

© Juta and Company (Pty) Ltd