Deale v Padongelukfonds

• Jurisdiction: South Africa
• Judge: Hiemstra WR
• Judgment Date: 16 September 2011
• Docket Number: 21484/2008
• Court: North Gauteng High Court, Pretoria
• Hearing Date: 14 September 2011
• Citation: 2011 JDR 1116 (GNP)

Hiemstra WR:

[1]

Die geskil in hierdie saak gaan oor die vraag of skade weens verlies van onderhoud gely deur die weduwee van die oorledene as gevolg van die nalatige bestuur van 'n versekerde motorvoetuig verminder moet word weens die bydraende nalatigheid van die oorledene deurdat by 'n motorfiets bestuur het sonder 'n valhelm. Indien so bevind word, moet die Hof die mate bepaal waartoe enige skadevergoeding verminder moet word.

2011 JDR 1116 p2

Hiemstra WR

[2]

Die partye is dit eens dat bestuurder van die versekerde voertuig die botsing veroorsaak het deurdat hy 'n stopteken verontagsaam het, en dat die verweerder derhalwe aanspreelik is vir 100% van die eiseres se bewese of ooreengekome skade.

[3]

Die verweerder het ingevolge Reël 33(4) van die Eenvormige Hofreëls versoek dat die vraag van aanspreeklikheid van die verweerder vir die eiseres se skade en die verdeling daarvan ingevolge artikel 1(1) van die Wet op Verdeling van Skadevergoeding, 34 van 1956 soos gewysig, geskei word van die vraag ten aansien van die kwantum van die skade. Mnr Geach het hierdie aansoek bestry, maar toegegee dat die bewoording van die subreël nie voorsiening maak daarvoor dat sodanige versoek geweier kan word nie. Ek het derhalwe sodanige bevel gemaak, en die saak ten aansien van die kwantum van die skade sine die uitgestel. Mnr Geach het verder betoog dat ek die verweerder moet gelas om die verspilde koste te betaal wat teweeggebring is deur die uitstel. Hierdie versoek is gegrond op die feit dat die verweerder op 'n laat stadium aangedui het dat hy sodanige versoek sou rig, en dat die eiser om daardie rede voorbereid was om op beide aanspreeklikheid en quantum voor te gaan. Ek het sodanige bevel gemaak insluitend die koste van die deskundige verslae wat betrekking het op die kwantum van die eiseres se skade.

[4]

Mnr Willem Deale (die oorledene) is oorlede as gevolg van 'n botsing tussen 'n motorfiets en 'n Toyota Corolla. Die oorledene het die motorfiets bestuur en mnr John Hoddamby, die eienaar daarvan, was 'n passassier agter op die motorfiets. Volgens mnr Hoddamby het die bestuurder van die versekerde voetuig die stopteken op die hoek van Oxford- en Benonistrate, Rustenburg, verontagsaam en reg voor die motorfiets ingery. Volgens skatting het die motorfiets tussen 80 en 100 km per uur gery in Benonistraat onmiddellik voor die botsing.

[5]

Dit is gemeensaak dat die oorledene nie 'n valhelm gedra het nie.

2011 JDR 1116 p3

Hiemstra WR

[6]

Hy het beswyk as gevolg van frakture van die skedel met ekstensiewe beserings van die inferior oppervlakte van die regter temporale lob asook die frontale lobbe van die brein.

[7]

Ek is verwys na al die toepaslike gesag oor die vraag of die versuim om valhelm te dra of van 'n veiligheidsgordel gebruik te maak, bydraende nalatigheid kan uitmaak. Na vroeëre beslissings tot die teendeel, is dit nou geykte reg dat dit wel bydraende nalatigheid daarstel waar die beserings van so 'n aard is dat 'n valhelm of veiligheidsgordel op die waarskynlikhede die skade sou beperk het. [1]

[8]

Beide partye steun op deskundige getuienis wat handel met die mate waartoe die dra van 'n valhelm die risko van dood of ernstige beserings kan...